Didactische vernieuwing van technische leermiddelen in MBO, HBO en TU

Didactische vernieuwing van technische leermiddelen in MBO, HBO en TU GUNT Hamburg Happé & van Rijn Amsterdam

Colofon Happé & van Rijn BV Herengracht 457E 1017 BS Amsterdam Tel. : 020-6254769 Mobiel : 06-53957531 Email : info@happevanrijn.com Internet : www.happevanrijn.com

Didactische vernieuwing van technische leermiddelen in MBO, HBO & TU Met succes voorzien in een groeiende behoefte aan actuele technische leermiddelen Er is onmiskenbaar een groot gebrek aan technici, zowel theoretisch als praktisch opgeleid, voor het ontwikkelen, produceren en installeren van producten. Dit verplicht ons tot actualisering van technische opleidingen op verschillende niveaus. Daarvoor zijn verbetering van bestaande en nieuwe leerinhouden en didactische leermiddelen nodig en beschikbaar. TECHNISCHE LEERMIDDELEN GUNT-Hamburg levert wereldwijd, waaronder in Nederland, al jarenlang met succes nieuwe technische leermiddelen op o.a. de volgende gebieden: - Mechanische techniek, - Warmte- en Koudetechnieken, - Water(kracht) toepassingen, - Duurzaamheid, - Procestechniek, - Automatiseringstechniek / Mechatronica. De firma Happé & van Rijn te Amsterdam levert een substantiële bijdrage aan voorlichting over en de inrichting van alle vormen van technisch onderwijs: bedrijfsopleidingen, MBO, HBO en Universiteit. De firma Happé & van Rijn vertegenwoordigt al ruim 40 jaar met succes de producten van GUNT en van andere leermiddelen-fabrikanten in het Nederlands taalgebied. Opleidingen worden door ons voorzien van actuele technische leermiddelen, die gericht zijn theorie, praktijk en technologie. Scholen zetten deze in hun krachtige en rijke leeromgevingen in. 3

4 NIEUWE DIDACTIEK Onze zienswijze op de noodzakelijke vernieuwing van het technisch onderwijs. Er wordt nauwelijks over gecommuniceerd: de specifieke eisen die gesteld zouden moeten worden aan de didactiek in technisch onderwijs. Zeker nu aantrekkelijkheid zo belangrijk wordt om veel meer nieuwe studenten te werven, de kenmerken van de instromende studenten anders zijn dan voorheen en de eisen die de technische bedrijven stellen aan hun toekomstige werknemers ten aanzien van meebewegen met de ontwikkelingen die steeds sneller verlopen. Didactiek, methodiek, leerinhouden, leermiddelen, kortom dit deel van de inrichting van de hele leeromgeving wordt in het technisch onderwijs veelal aan de individuele docent overgelaten. Het zou in het algemeen een enorme verbetering zijn als dit professioneler en wellicht beter in groter verband wordt georganiseerd en ondersteund. Hier zou de inbreng van het bedrijfsleven, van de onderwijsinstituten EN van professionele ontwikkelaars van technische leermiddelen - ons inziens - een grotere rol in kunnen spelen. Professionaliteit is het kenmerk van GUNT, de firma waar de ontwikkeling van nieuwe technische leermiddelen al decennialang plaatsvindt. De ultramoderne leermiddelen vinden inmiddels in vrijwel alle instituten voor technisch onderwijs hun weg. De firma Happé & van Rijn te Amsterdam is de leverancier voor het Nederlandse taalgebied. Happé & van Rijn levert op uw verzoek een oplossing bij een aanvraag voor leermiddelen. Steeds meer worden wij gevraagd een oplossing te leveren voor een opleidingsvraag. Graag denken wij in een vroeg stadium mee over verbetering en vernieuwing.

5 GUNT GmbH Hamburg Technische Leermiddelen wereldwijd Ruim 40 jaar vertegenwoordigt Happé & van Rijn de firma GUNT. Zij voorzien wereldwijd alle onderwijsniveaus in het technisch beroepsonderwijs van actuele leermiddelen. Hieronder vallen grote en kleine technische laboratoriumopstellingen met software voor experimentbeschrijvingen, dataacquisitie en -verwerking, theorie en multimediale ondersteuning. De grote kracht van GUNT leermiddelen wordt gevonden in: - Didactische hulpmiddelen in practicumopstelling voor theorieondersteuning. - Laboratoriumopstellingen voor praktische ondersteuning voor Mechanical Engineering/ Mechatronics, Proces Engineering, Warmte- en koudetechniek, Luchtbehandeling, Waterkracht, Duurzaamheid en meer. - De opstellingen vinden hun weg in reguliere- en bedrijfsopleidingen voor trainingsdoeleinden van verschillende niveaus. - Alle opstellingen zijn sterk gedidactiseerd en uitgevoerd met actuele technologie. - Alle onderwerpen hebben een sterke relevantie met de beroepspraktijk of ondersteunen op een praktische manier theorie. - Alle leermiddelen worden ‘on-demand’ geproduceerd en binnen een vooraf vastgelegde levertijd afgeleverd, en indien noodzakelijk ter plaatse geïnstalleerd. Desgewenst worden de gebruikers daarna opgeleid. Zie: www.happevanrijn.com

Steeds meer scholen hebben toekomstgerichte plannen en raadplegen ons voor technische leermiddelen voor de realisatie van hun op theorie, praktijk en technologie gerichte practica. Het practicum is een didactische vorm van onderwijs voor zowel de ondersteuning van theorie en praktijk als voor de toepassing van actuele technologie. Meer en meer wordt onderwijs gegroepeerd rondom het practicum of zelfs ontwikkeld vanuit het practicum. Fysiek zijn de theorie- en studie-ondersteunende faciliteiten dan gegroepeerd rondom een practicum of zijn ze zelfs een integraal onderdeel van een practicum. GUNT’S MATERIALEN VOOR EEN RIJKE EN KRACHTIGE TECHNISCHE LEEROMGEVING 6 Zie: www.gunt.de 1. Voorbeelden van een geslaagde leeromgeving Een leeromgeving bestaat uit - leerdoelen - fysieke leeromgeving - leerbegeleiding/ondersteuning - leerplan - leermiddelen - voortgangstoetsing - leermethodiek - didactiek - eindbeoordeling Een leeromgeving is - samenhangend: Alle onderdelen zijn nauwkeurig op elkaar afgestemd - krachtig: Het is professioneel en heeft een sterk leereffect - rijk: Het is uitdagend en sluit aan op de beroepspraktijk

7 In Dordrecht, Tilburg, Vlissingen en Terneuzen vinden we opvallende voorbeelden van een zeer bewust gekozen en gebouwde leeromgeving. Voorbeelden die navolging verdienen door: - Een sterk theoretische opleiding die ook heel praktisch ingericht is. - Het gebruik van samenhangende leermiddelen die een fabriek met een product vormen. - De opzet van een nagebootste, multi-inzetbare, industriële warmte-installatie met leermiddelen voor MBO en HBO in de regio die in meerdere opleidingen gebruikt wordt. • Industrie 4.0 / DigiSkills / Actueel leren vanuit een thema bij de inrichting van de Associate Degrees opleiding Mechanical Engineering in Dordrecht In deze opleiding ligt de nadruk op de praktijk: je krijgt theorie, maar deze pas je direct toe. In nauwe samenwerking met de initiatiefnemers van deze 2-jarige HBO opleiding ontwikkelden wij een compleet digitaal ondersteunde technische leeromgeving gebaseerd op de leermiddelenlijn INDUSTRIE 4.0 van GUNT. Hierin wordt een complete basisopleiding Mechanical Engineering aangeboden in een multimediale omgeving met tientallen proefopstellingen. De krachtige didactiek in het programma INDUSTRIE 4.0 maakt gebruik van het digitale ondersteuningsprogramma DigiSkills 1 t/m 3. Een extra leerdoel als basis voor de digitale vaardigheden die nodig zijn in de wereld van Mechanical Engineering. Hierin o.a. de basisvaardigheden bij ontwerpen, produceren, montage- en demontage, stellen en testen. • Tilburg en Bergen op Zoom realiseerden een samenhang van onderwerpen en opstellingen in het practicum procestechniek In deze opleidingen is een complete fabriek gerealiseerd gebaseerd op een aantal samenhangende opstellingen voor het programma procestechniek. Een voorbeeld van een rijke en krachtige leeromgeving vind je in Tilburg in de vorm van een limonadefabriek. Men was daar op zoek naar een nieuwe didactiek en vond deze o.a. in de samenhang van de verschillende practicum-opstellingen voor procestechniek.

Het thema ‘Limonadefabriek’ bepaalde de keuze voor belangrijke processen en handelingen waarvoor het practicum ondersteuning moest geven. In Bergen op Zoom deed men iets dergelijks en werd een bestaand practicum aangevuld totdat er een echte bierbrouwerij ontstond. Toen konden er nog meer praktische vaardigheden in een sterk op de praktijk lijkende omgeving worden aangeboden. • Vlissingen realiseerde een practicum voor warmte-opwekking, transport, opslag en afgifte van een warmtesysteem op industrieel niveau In deze opleidingen combineren MBO en HBO een uniek thermodynamisch practicum voor warmte- en koudetechniek. Een commerciële warmtepomp voor een woning is nuttig in een praktijklokaal. Maar voor het practicum ‘warmtetechniek’ / thermodynamica levert GUNT verschillende type warmtepompen en een zeer uitgebreid modulair systeem waarin bronnen, buffers, warmtepomp en afgiftesystemen samenwerken. In Vlissingen had men het inzicht dat je zo’n complex systeem voor vele opleidingen kunt gebruiken. Het is daarom geplaatst in een ruimte waarin er op MBO- en HBO-niveau en in de verschillende opleidingen op een aangepaste didactische manier gebruik van gemaakt wordt. Iedere regio verdient zo’n indrukwekkend en krachtig leermiddel waar regulier onderwijs en het bedrijfsleven gezamenlijk gebruik van kunnen maken. Zie video: https://gunt.de/en/products/2e-energy/energy-efficiency-in-buildings/inclusion-of- renewable-energies/heat-pump/065.32001/hl320-01/glct-1:pa-148:ca-688:pr-425 8 Professioneel warmtesysteem Samenspel van - een lichtbron (zon) - keuze vlakke plaat of buiscollector - buffervaten - control unit - warmtepomp - keuze afgifte systeem lucht of water

9 • Terneuzen In Terneuzen staan de volgende indrukwekkende practica aan: CE705 Activated Sludge Process en WL315C Various Heat Exchangers met accessoires In Terneuzen is men er van overtuigd dat de MBO opleiding Procestechniek vormgegeven wordt met praktische leermiddelen. Neem nu een complex biologisch proces zoals waterzuivering met behulp van een actief slibproces. Of in de warmteleer/thermodynamica de kennis over de verschillende typen warmtewisselaars. GUNT leert studenten het ‘naadje van de kous’ en in een sterke didactische en zeer praktische omgeving. CE705 Activated Sludge Process Leerdoelen/experimenten - principe van het actiefslibproces leren kennen - principe van nitrificatie en pre-denitrificatie - creëren van een stabiele operationele staat - de volgende beïnvloedende factoren retourslibverhouding, refluxverhouding van de interne recirculatie, slib leeftijd, slib laden, volumetrische belasting, zuurstofconcentratie en temperatuur - efficiëntie van de pre-denitrificatie Voorbeeld warmtesysteem: De ‘blauwe objecten’ vormen een beperkte combinatie van systeemcomponenten in een woning. Een industrieel warmtesysteem bestaat uit meer samenwerkende componenten zoals een bron, een buffer, een tapwatervoorziening, een control unit, een warmtepomp en een afgiftesysteem. Bovendien maakt deze opstelling gebruik van screen mirroring: spiegeling van de gebruikersinterface op eindapparaten zoals iPad en mobiele telefoon voor het observeren van de experimenten of voor bediening en controle.

10 Nawoord: Dordrecht, Tilburg, Vlissingen en Terneuzen zijn 4 toonaangevende voorbeelden van slimme onderwijsinnovatie gebaseerd op en mogelijk gemaakt door gebruik te maken van de technische leermiddelen van GUNT. - Actueel - Theorie en praktijkgericht - Sterke didactiek - Beschikbaar in verschillende opleidingen en niveaus Dordrecht: Een zeer aantrekkelijke, veelzijdige leeromgeving voor de basis van Mechanical Engineering. Tilburg: Sterke didactiek rondom een limonadefabriek bestaande uit samenhangende en samenwerkende leermiddelen in de opleiding Procestechniek. Vlissingen: HBO en MBO gebruiken samen hetzelfde industriële warmtesysteem voor meerdere zowel theoretische als praktische opleidingen Duurzaamheid. Terneuzen: MBO opleiding Procestechniek wordt vormgegeven met praktische leermiddelen zoals waterzuivering met behulp van een actief slibproces. En in de warmteleer/ thermodynamica de kennis over de verschillende typen warmtewisselaars. GUNT leert studenten het ‘naadje van de kous’ en in een sterke didactische en zeer praktische omgeving. WL315C Various Heat Exchangers met accessoires Leerdoelen/experimenten - vertrouwd raken met warmteoverdrachtsprocessen warmteoverdracht warmtegeleiding - bepaling van de warmteoverdrachtscoëfficiënt - creatie van temperatuurcurves voor de verschillende warmtewisselaars - parallelle stroom, tegenstroom, parallelle stroom kruisen, tegenstroom kruisen - vergelijking van de verschillende warmtewisselaars met elkaar platenwarmtewisselaar buisvormige warmtewisselaar shell & tube-warmtewisselaar lamellenbuiswarmtewisselaar roertank met dubbele mantel en opgerolde buis

11 2. Leermiddelen ontwikkeling Er was ooit sprake van bewuste afstemming van praktische leermiddelen op de onderwijsleerprogramma’s. O.a. met outillagebeschrijvingen voor gedefinieerde technische opleidingen. Maar dit soort centrale ontwikkeling is er niet meer. Een grotere rol voor fabrikanten van technische leermiddelen zoals GUNT? Ooit was er “Het plan Faber” waarmee rond 1960 de toenmalige ambachtsschool van 2 jaar naar 3 en 4 jaar werd opgewaardeerd en er een integraal thematisch leerplan kwam dat was uitgewerkt in een volledige koppeling van technische en algemene vakken. In die tijd was er al volledig thematisch en integraal onderwijs. In deze zelfde periode ontstond de HTS (voorheen MTS) en kwam er door het bedrijfsleven ondersteund technisch onderwijs op middelbaar niveau (MBO). Het nieuwe technisch MBO kreeg op termijn per studierichting een leerplancommissie die in overleg met het bedrijfsleven tot de eindjaren ’90 de theorie, praktijk en practicums bepaalden voor opleidingen. Deze commissies zijn afgeschaft. Dit VMTS-samenwerkingsmodel is inmiddels helemaal losgelaten. De huidige scholen in de vorm van ROC’s staan er praktisch alleen voor. Het technisch HBO is van meet af aan gericht geweest op de eigen regio, had daardoor vaak specialismen en een methodiek die sterk afgeleid was van het technisch universitair onderwijs. Deze situatie is er eigenlijk nog steeds. Ook het HBO is vrijwel op zichzelf aangewezen waar het gaat om de ontwikkeling van leerinhouden en de vormgeving daarbij. Er bestaat absoluut geen consensus over de ideale leeromgeving in het middelbaar, het hoger en het universitair technisch onderwijs. Het gevolg is dat een leermiddelenfabrikant hierin een eigen opvatting (nodig) heeft en scholen moeten winkelen binnen dat aanbod of zelf leermiddelen samenstellen. Dit laatste gebeurt met een grillig resultaat. Duidelijk is dat docenten niet per definitie leermiddelenontwikkelaars zijn en dat eigen leermiddelenontwikkeling te veel tijd vergt, te kostbaar is en geen optimale didactische kwaliteit kan halen. De aanschaf van industriële producten voor lesdoeleinden heeft vaak als nadeel dat deze didactisch weinig tot niets te bieden hebben.

12 De vernieuwing en verbetering van het technisch onderwijs op alle niveaus is vaak afhankelijk van de visie van het management en de individuele opvattingen van docenten binnen een instituut, maar heeft zelden echte daadkracht. Een regionale of branchegerichte landelijke of Europese ontwikkeling en samenwerking lijkt eveneens ver weg. Zolang dit niet bereikt is, zijn wereldwijd toonaangevende leermiddelenfabrikanten zoals GUNT de bron van ondersteuning aan een vernieuwende leeromgeving. GUNT richt zich ook op de ontwikkelingen in Duitsland. Daar heeft het Bundesinstitut für Berufsbildung met succes de centrale regie over de ontwikkeling van het bedrijfsleven en van het technisch onderwijs. In Nederland ontberen we zoiets. Happé & van Rijn heeft gedurende langere tijd een groot aandeel gehad in de actualisering van het middelbaar technisch onderwijs. Jarenlang verzorgde zij in de periode waarin er nog sprake was van centrale ontwikkeling (VMTS) in het technisch onderwijs de her- en bijscholing die bekend was als het scholingsprogramma NABoNT. Het bedrijf GUNT te Hamburg produceert leermiddelen ‘on demand’ in een volledig geautomatiseerde fabriek. De technische en didactische kwaliteit heeft wereldwijd een hoge waardering. In Nederland treft men in veel scholen al jarenlang de producten van GUNT aan. Voortschrijdende ontwikkelingen bij GUNT zelf:

13 3. Didactische ontwikkelingen Wat zijn dan de sterke didactische ontwikkelingen? Een domein als ‘Technical Engineering’ is in de kern nooit veranderd: ontwerpen, produceren, onderhouden, reviseren, etc. Maar over de manier waarop daarvoor wordt opgeleid moet voortdurend worden nagedacht: de industriële wereld vraagt nieuwe skills en de huidige studenten worden minder geboeid door alleen theorie, maar worden vooral enthousiast van een praktische benadering. De integratie van de bedrijfsprocessen in de techniekbranche - Industrie 4.0 - vraagt ook om een nieuwe integrale benadering. Wat in onderwijs eerst als losse leervakken voorkwam, wordt nu als één geheel gezien dat wordt aangeboden vanuit een samenhangende ondersteunende leeromgeving. In bedrijfsomstandigheden is dit een enorme digitale, centrale, technische database waarin samenhang van alle informatie is georganiseerd. Om deze te kunnen hanteren zijn er nieuwe digitale skills nodig van de technicus. Daarom biedt GUNT een leeromgeving die op zo’n zelfde database is gebaseerd en levert de daarbij behorende multimediale hulpmiddelen. GUNT ontwikkelde daarvoor DigiSkills 1 t/m 5. In Dordrecht is door ons op deze basis een geheel vernieuwde opleiding voor de basis Mechanical Engineering ingericht en voorzien van de leeromgevingen DigiSkills 1 t/m 3. Industrie 4.0 en DigiSkills 1 t/m 5 - Het GUNT programma Industrie 4.0 levert met de leeromgevingen DigiSkills 1 en 2 de theoretische en praktische basis voor de opleiding Mechanical Engineering ter ondersteuning van ontwerpen, produceren, monteren, demonteren, testen en onderhouden. - DigiSkills 3, 4 en 5 leveren drie thema-opstellingen van waaruit de leerstofgebieden Mechanical Engineering en Mechatronica op een moderne manier ontsloten worden.

Een vorm van thema- en projectgericht onderwijs: - DigiSkills 3: Kennismaking met de wereld van Mechanical Engineering: een sorteermachine - DigiSkills 4: Kennismaking met de samenhang van technieken in Mechatronica: een systeem voor energieopslag - DigiSkills 5: Kennismaking met toepassing van mechanische techniek: een geautomatiseerde trekproef Toelichting Mechanical Engineering / Industrie 4.0 + DigiSkills 1+2 De leeromgeving DigiSkills 1+2 voor het programma leermiddelen voor Basis Mechanical Engineering levert de basis vanuit montage- en demontageoefeningen en is tegelijkertijd de ontsluiting van de leeromgeving ontwerpen, produceren, monteren en testen. In het GUNT programma DigiSkills komt o.a. de montage- en demontage van een aantal tandwieloverbrengingen aan de orde. Montageoefening MT120/ MT121/ MT122/ MT123. Beschikbaar in DigiSkills 3 is een levensechte sorteermachine waarin al deze overbrengingen voorkomen. De mechanische overbrengingen daarin worden ook als schaalmodel en in de vorm van montagekits aangeboden voor een montage-practicum. De montagekits bevatten verschillende tandwieloverbrengingen als oefenobject waarbij alle benodigde digitale informatie van tekening tot montagevoorschrift vanuit het Mediacenter op eigen iPad beschikbaar is. Na montage is er de stap voor testen op een testbank. Voor de controle van lagers is er specifieke testapparatuur beschikbaar. 14

Voorbeeld: MT120 Assemblage van een tandwieloverbrenging Beschrijving De MT 120 unit is een tandwielkast met rechte tandwielen. De overbrenging is eentraps en heeft een vaste overbrengingsverhouding (vaste reductor). Spiraalvormig gesneden tandwielen lopen soepeler en stiller dan tandwielen met rechte tanden, omdat de tandwieltanden geleidelijk in elkaar grijpen en meerdere tanden in elkaar grijpen. Ze zijn geschikt voor hogere snelheden en zijn bestand tegen grotere belastingen dan vergelijkbare tandwielen met rechte tanden. De MT 120-kit maakt deel uit van de GUNT-praktijklijn voor montage, onderhoud en reparatie en is ontworpen voor HBO, MBO en bedrijfsopleidingscentra. Het nauwe verband tussen theorie en praktijkgerichte leerinhoud is evident. De montage- en demontageprocessen kunnen eenvoudig binnen standaard lestijden worden voltooid. Voor de montage zijn alleen basisgereedschappen nodig, die allemaal bij de set worden geleverd. De paszittingen van de tandwielkast zijn zo ontworpen dat het volledige montageproces met de hand kan worden uitgevoerd. Leerdoelen/experimenten - functie en ontwerp van een rechte tandwielkast - planning en presentatie van het montageproces, ondersteund door Augmented Reality - montage en demontage, ook ten behoeve van onderhoud en reparatie - technische tekeningen lezen en begrijpen (PDF-bestanden, DXF-bestanden, STEP-bestanden) - vertrouwd raken met verschillende bestandsformaten en hun toepassing, b.v. voor 3D-printen en CNC-bewerkingen - kennismaking met diverse machine-elementen: kogellagers, asafdichtingen - kennismaking met montagehulpmiddelen en mallen - in combinatie met MT 173: functionele testen van de gemonteerde reductor - in combinatie met MT 174: preventief onderhoud - functionele testen van de gemonteerde tandwielkast 15

16 DigiSkills 3: Een sorteermachine waarbij in de onderdelen objecten voorkomen die model staan in de leerdoelen van basis Mechanical Engineering en uitgewerkt zijn in DigiSkills 1 en 2. Zie: https://gunt.de/images/download/DigiSkills_3_english.pdf

17 DigiSkills 4: Het leerproject DigiSkills 4 is een integratie op het gebied van milieu, energietechniek en mechanische techniek, toegepast in persluchttechnologie. Het is ook een Mechatronicaproject waarin meerdere technieken samenkomen. DigiSkills 5: Het leerproject DigiSkills 5 is een Mechatronicaproject. Automatisering van een trekproefopstelling. Hierin komen Mechanical Engineering, elektrotechniek, robotisering, automatisering, programmering, installatietechniek en montagetechniek samen. DigiSkills 4 is een veelzijdig practicum waarin veel samenhangende technieken aan bod komen. Zie: https://gunt.de/en/highlights/ gunt-digiskills/4-energy-efficiency Zie: https://gunt.de/en/highlights/ gunt-digiskills/5-roboticsautomation

18 4. Theorie, practicum, praktijk en technologie-ondersteuning in voorbeelden THEORIE ONDERSTEUNEND PRACTICUM GUNT levert vooral practicumopstellingen voor: - Vloeistofmechanica - Sterkteleer - Thermodynamica - Warmte-, koude- en klimaattechniek - Chemische techniek - Energie en milieu Vloeistofmechanica: Visualisering en verificatie van wetmatigheden in het gedrag van vloeistoffen en de toepassingen daarvan. Inclusief data-acquisitie en data-analyse. HM120 Drukverlies in leidingen, praktische toepassing TM110 Statica basis WL110.01 ‘Tubular’ warmtewisselaar, uit een serie van verschillende typen PT500 Machine diagnose opstelling HM250 Vloeistof mechanica, gedrag en wetmatigheden WP120 Trekbank en buiging Sterkteleer: Het visualiseren van de gedragingen van constructies. Concrete metingen van trek, druk en verplaatsing. Verificatie van wetmatigheden.

19 WL110 Basisunit warmtetransport/ warmtewisselaars ET350 Verandering van aggregatietoestand ET428 Energie efficiëntie in een koel-vries systeem WL320 Koeltoren met 4 principes van koelen ET102/ET405 Warmtepompen HL392c Veiligheid en regelen in een warmtesysteem HL320 Warmtepompsysteem ET120 Koelen met het Peltier-effect ET605 Airconditiong systeemmodel Thermodynamica: Van fysische gedragingen tot en met de uitvoering van warmtepompen en warmtewisselaars. Wetmatigheden en technologie. Warmte-, koude- en klimaattechniek: Fundamenten voor de technologie voor fotovoltage, windkracht en windturbines, geothermie, biomassa, waterkracht, energiesystemen en de behandeling van water, lucht en bodem.

CE310 Basisunit voor chemie-reactoren voor CE310.01 t/m CE310.06 ET250.01 PV opwekking en netkoppeling RT010 Niveauregeling CE320 Mix processen CE310.01 ET220 Windenergiecentrale RT800 Trainer PLC applicatie: mengproces CE400 Gas-absorptie CE579 Dieptefiltratie RT586 Trainer waterkwaliteit Chemische techniek: Praktisch inzicht in de gedragingen van meerdere typen chemische processen. Theorie en praktijk gaan hand in hand. Energie en milieu/duurzaamheid: Energieopwekking en waterzuivering Meet & regeltechniek/automatisering 20

TRAINING OP PRAKTIJKNIVEAU GUNT levert honderden practicumopstellingen voor praktische training o.a. voor Proces Engineering, Mechanical Engineering, warmte- en koudetechniek, duurzaamheid en meer. TRAINING OP INDUSTRIËLE SCHAAL GUNT levert naast practicumopstellingen ook complete oefen ‘plants’ voor Proces- en Mechanical Engineering. APPLICATIE ALS STARTPUNT. PROJECTONDERWIJS Sorteermachine waarin alle nieuwe leerobjecten zijn verzameld. 21 Zie ook: https://gunt.de Zie ook: https://gunt.de/images/ download/Pilot-plants_ english.pdf Zie ook: https://www.gunt.de/en/products/mechatronics/maintenance/complex-projects-on-experimentalplants/sorting-plant/051.17400/mt174/glct-1:pa-148:ca-850:pr-1773

22 Sterke didactiek nader bekeken Aan de hand van de nieuwe MEC-Line: Visualisering in de sterkteleer Zie ook: https://www.gunt.de/en/products/engineering-mechanics-and-engineering-design/statics/ forces-in-a-truss/mec-forces-in-trusses/022.20001/se200-01/glct-1:pa-148:ca-6:pr-1823

23

24 5. Voorbeeld van een productbeschrijving CE130 Drogen met confectiewarmte Beschrijving Functies: Convectiedroger voor droogexperimenten met korrelige vaste stoffen, uitzetten van droogcurven Convectiedrogers worden vaak gebruikt voor het drogen van vaste stoffen in de levensmiddelentechnologie. De CE130 kan worden gebruikt om het convectiedrogen van korrelige vaste stoffen te onderzoeken en te demonstreren. Er zijn vier corrosiebestendige verwijderbare platen beschikbaar voor het drogen van de vaste stof. Ze worden in een droogkanaal geplaatst. De platen die de te drogen vaste stof bevatten, worden blootgesteld aan een luchtstroom in het kanaal. De luchtstroom verwarmt de vaste stof en verwijdert tevens eventueel vrijkomend vocht. De luchtsnelheid kan worden aangepast door de snelheid van een ventilator. Een regelbare verwarming maakt het verwarmen van de lucht mogelijk. Door de transparante deur in het droogkanaal kan het droogproces worden waargenomen. Een digitale balans kan worden gebruikt om de veranderingen in het gewicht van de vaste stof te volgen als gevolg van verdamping of verdamping van vocht tijdens bedrijf. De luchttemperatuur en de relatieve vochtigheid van de lucht worden gemeten en digitaal weergegeven door een enkele gecombineerde temperatuur- en vochtigheidssensor voor en nadat de luchtstroom over de vaste stof gaat. Een andere sensor meet de luchtsnelheid. De relevante gemeten parameters (veranderingen in gewicht, vochtigheid, temperatuur, luchtsnelheid) kunnen direct naar een PC worden overgebracht, waar ze vervolgens verder kunnen worden verwerkt. Video: https://www.gunt.de/en/products/process-engineering/thermal-process-engineering/drying-andevaporation/convection-drying/083.13000/ce130/glct-1:pa-148:ca-240:pr-12

25 Leerdoelen/experimenten - invloed van luchttemperatuur en vochtigheid op de droogintensiteit - uitzetten van droogcurven met constante externe omstandigheden - bepaling van de droogsnelheid met verschillende luchtparameters en verschillende vaste eigenschappen - evaluatie van droogprocessen met behulp van energie- en massabalansen Leveringsomvang 1 trainer, 1 saldo, 4 droogplaten, 1 GUNT-software + USB-kabel 1, set instructiemateriaal Specificatie Droger voor onderzoek naar convectiedroging van vaste stoffen - Drogen op 4 corrosiebestendige platen in een droogkanaal met luchtstroom, aanpassing van de luchtsnelheid middels de snelheid van de ventilator, luchtverwarming met gecontroleerde verwarming - Digitale balans voor het meten van de gewichtsverandering tijdens het drogen - Een gecombineerde sensor voor het meten van vochtigheid en temperatuur voor en na het aste monster - Een luchtsnelheidssensor - GUNT-software voor data-acquisitie via USB onder Windows 10 Technische data - droogkanaal lengte: 2340 mm (met ventilator) - interne afmetingen: 350x350 mm fan - vermogen: 33 W

- maximale opbrengst: 700 m3/u - maximale snelheid: 950 min-1 - verwarming vermogen: 0…6750 W met instelbare temperatuurbegrenzer - evenwicht meetbereik: 0…10000 g resolutie: 0,1 g - meetbereik luchtvochtigheid: 0…100% rF. - temperatuur: 0…125° C - stroomsnelheid: 0…2,5 m/s - 3 fasen 400 V, 60 Hz, 3 fasen 230 V, 60 Hz, 3 fasen UL/CSA optioneel - dimensies LxBxH: 2350x800x1200 mm - gewicht: ongeveer 175 kg Vereist voor gebruik PC + Windows Wij hopen dat u in woord en beeld geïnspireerd wordt naar uw opleidingen te kijken. Hoe worden deze beter, aantrekkelijker, meer samenhangend? U staat er niet alleen voor. GUNT en Happé & van Rijn voorzien u van ideeën en middelen. Maak kennis met ons en onze producten. Happé & van Rijn BV Herengracht 457E 1017 BS Amsterdam Tel. : 020-6254769 Mobiel : 06-53957531 Email : info@happevanrijn.com Internet : www.happevanrijn.com

RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=